ΠΟΙΗΤΕΣ | ΠΟΙΗΤΡΙΕΣ
Διανύοντας το 50ο έτος από την εισβολή και κατοχή στην Κύπρο και βιώνοντας η ανθρωπότητα τις τεράστιες ανθρωπιστικές κρίσεις, τους πολέμους, τη βία, τις διώξεις που οδηγούν σε άνευ προηγουμένου αύξηση του εκτοπισμού, το Φεστιβάλ, επέλεξε στη φετινή του έκδοση παγκόσμια ποίηση με θεματική «ΠΑΡΑΘΥΡΑ», που θα αποτελέσει τον πυρήνα του Φεστιβάλ. Τα παράθυρα έχουν μακρά ιστορία στην τέχνη και αντιπροσωπεύουν πρωτίστως τον διαχωρισμό μεταξύ ενός εσωτερικού και ενός εξωτερικού χώρου ή βρίσκονται μεταξύ πραγματικότητας και ψευδαίσθησης ή μεταξύ του πραγματικού και του εικονικού κόσμου.
Η ΠΟΙΗΣΗ
Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα | Poetry has its roots in human breath (G. Seferis)
Είναι λάθος να χωρίζουμε την ποίηση σε κατηγορίες. Η ποίηση είναι απέραντη σαν τη ζωή, ένα διαρκές γίγνεσθαι. Στο χώρο της δεν υπάρχουν όρια, δεν υπάρχουν απαγορεύσεις. Σε μια ομιλία του ο Ελυάρ είχε πει ότι, ενώ παλιότερα πίστευε πως υπάρχουν λέξεις απαγορευμένες για την ποίηση, αργότερα πείστηκε πως δεν ίσχυε κάτι τέτοιο. Μέσα και πάνω στις λέξεις του ποιητή αποτυπώνονται πολιτιστικές μνήμες αιώνων, αποθησαυρίζεται η παγκόσμια ιστορία. Το ποίημα ξεπηδάει από μίαν ανάγκη να αποδοθεί η σιωπή, από μίαν εντολή της ανθρώπινης προϊστορίας, ιστορίας και μεθιστορίας. Με εντολή που δίνεται στον ποιητή άθελά του κι εκφράζεται μέσα από αυτόν. Γράφοντας ποίηση κάνει, χωρίς να το ξέρει, μια μάχη, σώμα με σώμα, με το θάνατο. Κι όταν λέμε θάνατο δεν εννοούμε μόνο τον φυσικό, αλλά και όλες τις μορφές κοινωνικού θανάτου. Η καταπίεση, η σκλαβιά, οι επιθυμίες που δεν εκπληρώνονται, όλα αυτά είναι μια καθημερινή εκτέλεση, ένας θάνατος. Κι όσο θα υπάρχει θάνατος, θα υπάρχει και αντίσταση στο θάνατο. Μια αναμέτρηση μ' αυτή τη μορφή θανάτου είναι η πολιτική ποίηση (τουλάχιστον η δική μου πολιτική ποίηση), μια μάχη για να φτάσουμε στο "αταξικό γαλάζιο", όπως γράφω σε ένα ποίημά μου για τον Νερούντα…. (Γιάννης Ρίτσος, απόσπασμα από συνέντευξή στο περιοδικό «Η λέξη», 1981)
…όταν γράφεις δεν βάζεις κανένα ερώτημα στον εαυτό σου: "γιατί γράφω;", "για ποιον γράφω;". Γράφεις γιατί δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Έπειτα ο αληθινός ποιητής δεν γράφει για την αναγνώριση. Εκείνο που τον καίει όμως είναι να δει τι κάνει. Γι' αυτό δίνει τα ποιήματά του σε ομότεχνους να του πουν τη γνώμη τους. Ωστόσο, όταν το ποίημα πάρει την τελική του μορφή και δημοσιευτεί, θα πάρει το δρόμο του. Αν πράγματι "υπάρχει", θα βρει και τους αναγνώστες του. ...
Ο ΤΡΟΜΟΣ ΜΟΥ ΣΕ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ
Δὲν ἔγραψα ποτὲ ποιήματα.
Ὅ,τι διαβάζετε,
εἶναι ὁ τρόμος τῆς ψυχῆς μου.
Δοσμένος σὲ παραλλαγές.
(Χρίστος Λάσκαρης)
Τι είναι ΠΟΙΗΣΗ; Η ποίηση είναι το αρχαιότερο λογοτεχνικό είδος. Με τον ρυθμικό της λόγο και συχνά συνδυασμένη με τη μουσική, ήταν η πρώτη λογοτεχνική μορφή που κατάφερε να ξεπεράσει τα όρια της λήθη. Μέσω της ποίησης διευκολύνθηκε η διάδοση ιδεών και ανθρώπινων αξιών μεταξύ ανθρώπων και λαών, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη του πολιτισμού και της τέχνης.
«Αν μου ζητούσαν να ορίσω το πιο ουσιώδες και ουσιαστικό συστατικό στοιχείο τής ποίησης, τον κύριο χαρακτήρα της, θα διάλεγα να την ορίσω ως δημιουργία. Θα επέλεγα αυτή την ετυμολογική-πρωταρχική της σημασία, τη σημασία τού «ποιείν». ... η ποίηση είναι κατ' εξοχήν δημιουργία, η δημιουργία ενός νέου κόσμου (με την έννοια των «κόσμων» τού Montague), τού κόσμου που αποκαλούμε «ποιητικό κείμενο». Και ο ποιητής κειμένων, που αποκαλύπτουν τέτοιους νέους κόσμους, είναι κατ' εξοχήν δημιουργός. Και όλη η διαδικασία σύνθεσης ενός ποιητικού έργου και όλη η τέχνη τού ποιητή χαρακτηρίζονται κατ' εξοχήν από ό,τι ονομάζεται δημιουργικότητα (creativity).» Μπαμπινιώτης
ΠΟΙΗΤΕΣ | ΠΟΙΗΤΡΙΕΣ
JOHANN WOLFGANG VON GOETHE 1749 - 1832 DE
CHARLES BAUDELAIRE 1821 - 1867 FR
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ | CONSTANTINE CAVAFY 1863 - 1933 GR
CHRISTIAN MORGENSTERN 1871 - 1914 GR
RAINER MARIA RILKE 1875 - 1926 AT
HERMANN HESSE 1877 - 1962 DE/CH
FERNANDO PESSOA 1888 - 1935 PT
ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ | NAPOLEON LAPATHIOTES 1888 - 1944 GR
ANNA AKHMATOWA 1889 - 1966 RU
HILDE DOMIN 1909 - 2006 DE/IL
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ | YANNIS RITSOS 1909 - 1990 GR
ANTONIA POZZI 1912 - 1938 IT
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ | MILTOS SACHTOURIS 1919 - 2005 GR
BRENDAN BEHAN 1923 - 1964 IE
SYLVIA PLATH 1932 - 1963 USA
ΧΡΙΣΤΟΣ ΛΑΣΚΑΡΗΣ | CHRISTOS LASKARIS 1938 - 2008 GR
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ | KYRIAKOS CHARALAMBIDES CY
ΝΙΚΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΗ | NIKI KATSAOUNI CY
ΜΟΝΑ ΣΑΒΒΙΔΟΥ-ΘΕΟΔΟΥΛΟΥ | MONA SAVVIDOU-THEODOULOU CY
ΕΛΕΝΑ ΣΥΜΕΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ | ELENA SYMEOU GEORGIOU CY
ΡΩΞΑΝΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ | ROXANI NICOLAOU CY
ΔΑΦΝΗ ΝΙΚΗΤΑ | DAPHNE NIKITA CY
ΣΤΑΥΡΟΣ Ξ. ΠΕΤΡΟΥ | STAVROS X. PETROU CY
Goethe, age 38, painted by Angelica Kauffman 1787
Johann Wolfgang von GOETHE 1749 - 1832 was a German polymath and writer, who is widely regarded as the greatest and most influential writer in the German language. His work has had a profound and wide-ranging influence on Western literary, political, and philosophical thought from the late 18th century to the present day. Goethe was a German poet, playwright, novelist, scientist, statesman, theatre director, and critic. His works include plays, poetry and aesthetic criticism, as well as treatises on botany, anatomy, and color. Goethe was an early participant in the Sturm und Drang literary movement. ... Although Goethe's great passion was drawing, he quickly became interested in literature; Friedrich Gottlieb Klopstock (1724–1803) and Homer were among his early favorites. He also had a devotion to the theater, and was greatly fascinated by the puppet shows that were annually arranged by occupying French Soldiers at his home and which later became a recurrent theme in his literary work Wilhelm Meister's Apprenticeship.
In 1832, Goethe died in Weimar of apparent heart failure.
His last words were, Mehr Licht! / More light!
https://en.wikipedia.org/wiki/Johann_Wolfgang_von_Goethe#cite_note-Britannica-4
Portrait of Baudelaire at 23 years old, painted in 1844 by Émile Deroy (1820–1846)
Charles BAUDELAIRE 1821 - 1867 was a French poet who also worked as an essayist, art critic and translator. His poems are described as exhibiting mastery of rhyme and rhythm, containing an exoticism inherited from Romantics, and are based on observations of real life. His most famous work, a book of lyric poetry titled Les Fleurs du mal (The Flowers of Evil), expresses the changing nature of beauty in the rapidly industrialising Paris caused by Haussmann's renovation of Paris during the mid-19th century. Baudelaire's original style of prose-poetry influenced a generation of poets including Paul Verlaine, Arthur Rimbaud and Stéphane Mallarmé. He coined the term modernity (modernité) to designate the fleeting experience of life in an urban metropolis, and the responsibility of artistic expression to capture that experience. Marshall Berman has credited Baudelaire as being the first Modernist.
Many of Baudelaire's works were published posthumously.
Baudelaire's influence on the direction of modern French (and English) language literature was considerable. The most significant French writers to come after him were generous with tributes; four years after his death, Arthur Rimbaud praised him in a letter as "the king of poets, a true God". In 1895, Stéphane Mallarmé published "Le Tombeau de Charles Baudelaire", a sonnet in Baudelaire's memory. Marcel Proust, in an essay published in 1922, stated that, along with Alfred de Vigny, Baudelaire was "the greatest poet of the nineteenth century".
A photograph of the poet Constantine P. Cavafy from the Cavafy Archive. (Photo: Cavafy Archive Onassis Foundation)
Collection of Constantine P. Cavafy Museum, Alexandria. Artist : Anonymous.
Κωνσταντίνος ΚΑΒΑΦΗΣ / Constantine CAVAFY 1863 -1933 ήταν Έλληνας ποιητής ο οποίος θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της σύγχρονης εποχής. Γεννήθηκε και έζησε στην Αλεξάνδρεια, της Αιγύπτου γι' αυτό και αναφέρεται συχνά ως ο Αλεξανδρινός. Δημοσίευσε ποιήματα, ενώ δεκάδες παρέμειναν ως προσχέδια. Τα σημαντικότερα έργα του τα δημιούργησε μετά τα 40 έτη.
Η γλώσσα και η στιχουργική μορφή των ποιημάτων του Καβάφη ήταν ιδιόρρυθμες και πρωτοποριακές για την εποχή.
Ένα σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα του ποιητή: Εἶμαι Κωνσταντινουπολίτης τὴν καταγωγήν, ἀλλὰ ἐγεννήθηκα στὴν Ἀλεξάνδρεια — σ' ἕνα σπίτι τῆς ὁδοῦ Σερίφ· μικρὸς πολὺ ἔφυγα, καὶ ἀρκετὸ μέρος τῆς παιδικῆς μου ἡλικίας τὸ πέρασα στὴν Ἀγγλία. Κατόπιν ἐπισκέφθην τὴν χώραν αὐτὴν μεγάλος, ἀλλὰ γιὰ μικρὸν χρονικὸν διάστημα. Διέμεινα καὶ στὴ Γαλλία. Στὴν ἐφηβικήν μου ἡλικίαν κατοίκησα ὑπὲρ τὰ δύο ἔτη στὴν Κωνσταντινούπολη. Στὴν Ἑλλάδα εἶναι πολλὰ χρόνια ποὺ δὲν ἐπῆγα. Ἡ τελευταία μου ἐργασία ἦταν ὑπαλλήλου εἰς ἕνα κυβερνητικὸν γραφεῖον ἐξαρτώμενον ἀπὸ τὸ ὑπουργεῖον τῶν Δημοσίων Ἔργων τῆς Αἰγύπτου. Ξέρω Ἀγγλικά, Γαλλικὰ καὶ ὁλίγα Ἰταλικά.
Ο ποιητής επεξεργαζόταν επίμονα κάθε στίχο, κάποτε για χρόνια ολόκληρα, προτού τον δώσει στην δημοσιότητα. Σε αρκετές από τις εκδόσεις του υπάρχουν διορθώσεις από το χέρι του και συχνά όταν επεξεργαζόταν ξανά τα ποιήματά του τα τύπωνε διορθωμένα.
Ο ίδιος είχε κατατάξει τα ποιήματά του σε τρεις κατηγορίες: τα ιστορικά, τα φιλοσοφικά και τα ερωτικά ή αισθησιακά.
Christian Morgenstern 1910
Christian MORGENSTERN 1871 - 1914 was a German writer and poet from Munich, whose work ranged from the mystical and personally lyrical to nonsense verse. Morgenstern had studied law at the universities of Breslau and Berlin when in 1893 he was diagnosed as having pulmonary tuberculosis, from which he ultimately died. He left school to travel and lived for a time in Norway, where he translated Henrik Ibsen's verse dramas with the collaboration of the author and also translated plays by such other Scandinavian playwrights as B.M. Bjørnson, Knut Hamsun, and August Strindberg.
Morgenstern's international reputation came from his nonsense verse, in which he invented words, distorted meanings of common words by putting them into strange contexts, and dislocated sentence structure, but always with a rational, satiric point.
His poems have been set to music by composers such as Erik Bergman, Hanns Eisler, Friedrich Gulda, Paul Hindemith.
Rainer Maria RILKE 1875 - 1926 widely recognized as one of the most lyrically intense German-language poets, Rainer Maria Rilke was unique in his efforts to expand the realm of poetry through new uses of syntax and imagery and in an aesthetic philosophy that rejected Christian precepts and strove to reconcile beauty and suffering, life and death.
As C. M. Bowra observed in Rainer Maria Rilke: Aspects of His Mind and Poetry, "Where others have found a unifying principle for themselves in religion or morality or the search for truth, Rilke found his in the search for impressions and the hope these could be turned into poetry... For him Art was what mattered most in life."
The only child of a German-speaking family in Prague, then part of the Austro-Hungarian empire, Rilke was the son of a retired officer in the Austrian army who worked as a railroad official; his mother was a socially ambitious and possessive woman. At age eleven Rilke began his formal schooling at a military boarding academy; in 1891 he was discharged due to health problems that would plague him throughout his life. He immediately returned to Prague, only to find that his parents had divorced in his absence. Shortly thereafter he began receiving private instruction toward passing the entrance exams for Prague's Charles-Ferdinand University. In 1894 his first book of verse, Leben und Lieder: Bilder und Tagebuchblatter, was published. After a short stint at Charles-Ferdinand University, Rilke left Prague for Munich where he mingled in the city's literary circles, had several of his plays produced, published his poetry collections, Larenopfer and Traumgelkront, and was introduced to the work of Danish writer Jens Peter Jacobsen, who was a decisive influence during Rilke's formative years.
Rilke's early verse, short stories, and plays are characterized by their romanticism. His early poems show the influence of the German folk song tradition and have been compared to the lyrical work of Heinrich Heine.
In the last few years of his life, Rilke was inspired by such French poets as Paul Valery and Jean Cocteau, and wrote most of his last verses in French. Rilke suffered from illness his whole life and died of leukemia in 1926 while staying at the Valmont sanatorium near Lake Geneva. On his deathbed, he remained true to his anti-Christian beliefs and refused the company of a priest. Hermann Hesse summed up Rilke's evolution as a poet in his book, My Belief: Essays on Life and Art: "Remarkable, this journey from the youthful music of Bohemian folk poetry… to Orpheus, remarkable how… his mastery of form increases, penetrates deeper and deeper into his problems! And at each stage now and again the miracle occurs, his delicate, hesitant, anxiety-prone person withdraws, and through him resounds the music of the universe; like the basin of a fountain he becomes at once instrument and ear."
Galleria - Official site of the Museum and the Fondazione Hermann Hesse Montagnola.
- A writer who explored identity, freedom, and the magic of words.
Hermann HESSE 1877 - 1962 was a German-Swiss poet, novelist, and painter, best known for his novels Steppenwolf and Siddartha, both of which explore self-identity and spirituality. He was awarded the Nobel Prize for Literature in 1946.
Hermann Hesse knew from early on in his life that he would one day become a writer, yet his parents thought differently. They expected young Hermann to become a man of the cloth, like his father who had worked as a missionary in India before he was born, and his mother, the daughter of a missionary. His journey to writing was in itself an odyssey. After trying out many different schools, he became so depressed at the age of 15 that he tried to take his own life. He finally ended up working for a clock tower maker and in bookstores. This search for identity and the difficult process of discovering oneself were topics that Hesse addressed in his later novels. His stories were scattered with references to his own experiences, analyses of himself, and poetic avowals. Hesse achieved his literary breakthrough in 1904 with the novel "Peter Camenzind," and it suddenly became possible for him to live from his writing.
In his visual arts career, Hesse did not start painting in earnest until he was 40 years old, and initially viewed it as a therapeutic pastime. His oeuvre largely consists of watercolors of Mediterranean landscapes rendered in a style that combines Impressionism and Expressionism, and he also used his paintings as inspiration for his writing.
Hermann Hesse watched with concern and disapproval as the Nazis took control of Germany. Throughout the war he supported German refugees, including Thomas Mann and Bertolt Brecht, as they fled the Nazi regime. It was during the war that he wrote his last great work, "The Glass Bead Game," which won him the 1946 Nobel Prize for Literature.
https://www.dw.com/en/hermann-hesse-misunderstood-but-loved/a-16152933
https://www.dw.com/en/hesse-recognized-magic-power-of-words/a-15848265
The Poet of Many Masks
"This tendency to create around me another world, just like this one but with other people, has never left my imagination."
FERNANDO PESSOA IN A LETTER TO ADOLFO CASAIS MONTEIRO ABOUT THE GENESIS OF THE HETERONYMS, DATED 13 JANUARY 1935.
Fernando PESSOA 1888 - 1935 a Portuguese poet, writer, literary critic, translator, publisher, and philosopher, described as one of the most significant literary figures of the 20th century and one of the greatest poets in the Portuguese language.
He was born in Lisbon, his father died when Pessoa was five years old, and the family moved with his mother's new husband, a consul, to Durban, South Africa, where Pessoa attended an English school. At thirteen Pessoa returned to Portugal for a year-long visit, and returned there permanently in 1905. He studied briefly at the University of Lisbon, and began to publish criticism, prose, and poetry soon thereafter while working as a commercial translator.
He began writing as a child and did so, above all, in Portuguese, although he also wrote in English and French. He lived to the age of 47, and spent most of this time writing. He considered that being a poet and a writer was not a profession, but a special calling.
Pessoa was a prolific writer, and not only under his own name, for he created approximately seventy-five others, of which three stand out: Alberto Caeiro, Álvaro de Campos, and Ricardo Reis. He did not call them pseudonyms because he felt that this did not capture their true independent intellectual life and instead called them heteronyms. These imaginary figures sometimes held unpopular or extreme views.
As a translator, Pessoa had his own method: A poem is an intellectualized impression, an idea made emotion, communicated by others by means of a rhythm. This rhythm is double in one, like the concave and convex aspects of the same arc: it is made up of a verbal or musical rhythm and of a visual or image rhythm which concurs inwardly with it. The translation of a poem should therefore conform absolutely (1) to the idea or emotion which constitutes the poem, (2) to the verbal rhythm in which that idea or emotion is expressed; it should conform relatively to the inner or visual rhythm, keeping to the images themselves when it can, but keeping always to the type of image. It was on this criterion that I based my translation into Portuguese of Poe's "Annabel Lee" and "Ulalume", which I translated, not because of their great intrinsic worth, but because they were a standing challenge to translators.
"Όταν μιλάμε για Ποίηση, με κεφαλαίο το αρχικό, έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε μόνο την πιο έντονη συγκίνηση ή την πιο μαγική φράση – ωστόσο, υπάρχουν πολλά παράθυρα στην ποίηση που δεν είναι μαγικά, που δεν ανοίγουν για να μας δείξουν τους αφρούς μιας μανιασμένης θάλασσας, αλλά που παρ' όλα αυτά είναι πολύ καλά παράθυρα." (T.S.Eliot)
Ένα τέτοιο ακριβώς παράθυρο είναι η ποίηση του Λαπαθιώτη. Στα ανθρώπινα μέτρα. Μας μιλά με απλό και συγκινητικό τρόπο για βασικά συναισθήματα και καταστάσεις όπως ο έρωτας, η χαρά, η λύπη, ο πόνος, η ανάμνηση, η απογοήτευση, ο θάνατος κ.ά. Πιστεύω πως, όσο υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν τους ανθρώπους, τα λουλούδια, τα ζώα, το φεγγάρι, που ερωτεύονται, ενθουσιάζονται, απογοητεύονται, που γελούν ή κλαίνε – η ποίηση του Λαπαθιώτη παραμένει ενεργή. Κι επειδή ο Λαπαθιώτης ήταν τύπος κατεξοχήν νυχτερινός, η ποίησή του, νομίζω, πρέπει να διαβάζεται είτε βράδυ είτε νωρίς το πρωί. Για τις νύχτες που έγιναν – ή όχι.
(Βαγγέλης Ψαραδάκης, μελετητής του έργου του Λαπαθιώτη) https://www.lifo.gr/culture/vivlio/eyaisthitos-erotikos-aihmiros-san-simera-pethainei-o-napoleon-lapathiotis
Ναπολέων ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ 1888 - 1944 Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης θεωρείται από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της νεοσυμβολιστικής και νεορομαντικής σχολής. Οι στίχοι του τις περισσότερες φορές είναι ιδιαίτερα τολμηροί και με έντονα μελαγχολικό τόνο. Ο Λαπαθιώτης ασχολήθηκε επίσης με το λογοτεχνικό δοκίμιο, τη μετάφραση, τη μουσική σύνθεση, ενώ, τέλος, έγραψε και θεατρικά έργα.
Λάτρης του Όσκαρ Ουάιλντ, ο ευαίσθητος, ερωτικός αλλά και αιχμηρός ποιητής γράφει ποιήματα σαφώς επηρεασμένος από τον αισθητισμό, ενώ πολύ αργότερα η μελαγχολική του διάθεση τον οδηγεί στον συμβολισμό. Οι τολμηροί του στίχοι, η διαρκής αναζήτηση της ηδονής και η δεδηλωμένη του ομοφυλοφιλία προκαλούν. Το 1937 πεθαίνει η λατρεμένη του μητέρα και πέντε χρόνια αργότερα ο πατέρας του, αφήνοντάς τον απροστάτευτο, καθώς ο Λαπαθιώτης δεν είχε στην πραγματικότητα υπάρξει ποτέ οικονομικά και ουσιαστικά ανεξάρτητος. Εθισμένος στην ηρωίνη, αρχίζει να ξεπουλά την πατρική περιουσία, χωρίς να γλυτώσει το πιάνο αλλά και η αγαπημένη του βιβλιοθήκη, μία από τις πλουσιότερες ιδιωτικές βιβλιοθήκες της εποχής. Η αυγή του 1944 θα τον βρει οικονομικά κατεστραμμένο και εξουθενωμένο από τις στερήσεις της Κατοχής. Στις 7 Ιανουαρίου θα αυτοκτονήσει μέσα στο πατρικό του σπίτι στα Εξάρχεια, χρησιμοποιώντας το όπλο του πατέρα του.
Μετά θάνατον το έργο του έπεσε σε χέρια που δεν το μεταχειρίστηκαν πάντοτε με τον καλύτερο τρόπο. Το γεγονός αυτό στάθηκε ο δεύτερος θάνατος του λογοτέχνη για πολλά χρόνια. Μόλις το 1964 έχουμε μια πρώτη έκδοση των περισσοτέρων ποιημάτων του. Παρά τις ατέλειες, δυνάμει αυτής έγινε η πρώτη επικοινωνία του αναγνωστικού κοινού με τον ποιητή, ετεροχρονισμένα. Χάρη στις νεότερες φιλότιμες, επίμονες και επίπονες προσπάθειες διαφόρων, από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1980 και μετά, το έργο του Λαπαθιώτη επανέρχεται συχνά στο προσκήνιο ως μέσο μελέτης, έρευνας και απόλαυσης, ιδίως στον 21ο αιώνα, είτε άμεσα με εκδόσεις βιβλίων, είτε έμμεσα με θεατρικές παραστάσεις, μελοποιήσεις ποιημάτων κ.λπ.
Από το Αρχείο της ΕΡΤ το ντοκιμαντέρ του Τάσου Ψαρρά που παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη διατρέχοντας παράλληλα, τις ιστορικοπολιτικές εξελίξεις και την πνευματική ατμόσφαιρα του πρώτου μισού του 20ου αι.
https://www.youtube.com/watch?v=vI1vClhdchw (Εποχές και Συγγραφείς - επεισόδιο ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ διάρκειας 52΄, σε κείμενο και σκηνοθεσία του Τάκη Σπετσιώτη ύστερα από παραγγελία του σκηνοθέτη – παραγωγού της σειράς Τάσου Ψαρρά. Παρεμβαίνουν με συνεντεύξεις τους οι Γιάννης Παπακώστας, Χριστίνα Ντουνιά, Νίκος Σαραντάκος, Χάρης Μεγαλυνός, Νίκος Ξυδάκης (συνθέτης), Ορφέας Περίδης, Τάκης Σπετσιώτης. Φωτογραφίες και χειρόγραφα αρχείων, εικόνες από τη ταινία Μετέωρο και Σκιά. Το συγκεκριμένο επεισόδιο είχε γυριστεί τον Γενάρη του 2013 για την ΕΡΤ.)
Η χαρισματική προσωπικότητα της Άννας Αχμάτοβα, ο μυστικιστικός ερωτισμός και η θυελλώδης συναισθηματική ζωή της επηρέασαν, όχι μόνο λογοτέχνες, αλλά και ζωγράφους, γλύπτες και φωτογράφους, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στη μυστηριακά ακαταμάχητη γοητεία της.
Άννα ΑΧΜΑΤΟΒΑ 1889 - 1966 μία από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες της ρωσικής ποίησης. Επέλεξε το επώνυμο Αχμάτοβα που ανήκε στην προγιαγιά της από τη φυλή των Τατάρων, μετά που ο πατέρας της την ανάγκασε να υιοθετήσει ένα ψευδώνυμο, για να μη σπιλώσει το καλό όνομα της οικογένειάς της ως «παρακμιακή ποιήτρια». Με την ιδιαίτερη ομορφιά και το επιβλητικό παρουσιαστικό και τους αριστοκρατικούς της τρόπους γοήτευε τους γύρω της. Τα ποιήματά της είναι συχνά εκμυστηρεύσεις που θυμίζουν προσευχές. Το ψυχολογικό βάθος της ποίησής της, της εξασφάλισε την αποδοχή από τους κύκλους των ποιητών από τις πρώτες κιόλας ποιητικές συλλογές της, Bечер 1912(Εσπέρα) και Чётки 1914 (Ροζάριο). Εκτός από ποίηση, έγραψε πεζά - κυρίως απομνημονεύματα και κριτικά έργα - καθώς και σημαντικά δοκίμια για τον Αλεξάντρ Πούσκιν. Μετάφρασε επίσης ιταλική, γαλλική, αρμενική και κορεάτικη ποίηση. Η Anna Akhmatova με την σοβαρή και λακωνική γραφή της, περιέγραψε όλα τα μεγάλα ανθρώπινα αισθήματα και ενσάρκωσε απόλυτα το πνεύμα της Ρωσίας του 20ού αιώνα.
Anna AKHMATOVA 1889 - 1966 of the leading figures of Russian poetry. She chose the surname Akhmatova, which belonged to her great-grandmother from the Tatar tribe, after her father forced her to adopt a pseudonym so as not to tarnish her family's good name as a "decadent poetess". With her peculiar beauty and imposing appearance and her aristocratic manners she charmed those around her. Her poems are often confessions reminiscent of prayers. The psychological depth of her poetry ensured her acceptance by poetry circles from her very first poetry collections, Bечер 1912(Espera) and Чётки 1914 (Rosary). In addition to poetry, she wrote prose - mostly memoirs and critical works - as well as important essays on Aleksandr Pushkin. He also translated Italian, French, Armenian and Korean poetry. Anna Akhmatova, with her serious and laconic writing, described all the great human emotions and fully embodied the spirit of 20th century Russia.
Η γλώσσα για την Ντομίν είναι το μοναδικό «σπίτι» που δεν μπορεί να χάσει ο άνθρωπος. Όταν τα πάντα έχουν χαθεί, η γλώσσα παραμένει και διατηρεί την ταυτότητα του ατόμου. Η γλώσσα στο έργο της Ντομίν δεν αποτελεί καταφύγιο μόνο κατά την περίοδο της εξορίας, αλλά και μετά τη μεγάλη εμπειρία της επιστροφής στην πατρίδα. Η γλώσσα γίνεται η ίδια η πατρίδα, όταν οι προσδοκίες διαψεύδονται και η πατρίδα παίρνει μία άλλη μορφή στην πραγματικότητα από την ιδανική εικόνα της ανάμνησης.
Hilde DOMIN 1909 - 2006 a German lyric poet and writer. She was among the most important German-language poets of her time.
Her work was deeply influenced by her time in exile and the loss of homeland. A poet of Jewish heritage, she fled political developments in Germany in 1932 and spent more than twenty years in exile, first in Italy then the Dominican Republic. Born Hildegard Löwenstein in Cologne in 1909, the poet adopted the pseudonym Domin in gratitude to the Dominican Republic for accepting her and her husband as refugees in 1940.
After returning to Germany in 1954, she was known as the "poet of return" and received numerous honors for her literary work. Domin's dedication to writing in German, the language of her childhood, are elemental aspects of her poetry and provoke many fundamental questions. What would a beautiful poem be, for example, for a Jewish poet who returned to Germany and wrote in German so soon after World War II?
https://www.harvardreview.org/content/shadow-and-radiance-the-poetry-of-hilde-domin/
https://www.greenlindenpress.com/books/the-wandering-radiance
Χίλντε ΝΤΟΜΙΝ 1909 - 2006 Η Γερμανοεβραία ποιήτρια Hildegard Löwenstein, γεννήθηκε στην Κολωνία το 1909. Ποιήτρια εβραϊκής καταγωγής, η οποία διέφυγε από τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία το 1932 και πέρασε περισσότερα από είκοσι χρόνια στην εξορία, αρχικά στην Ιταλία και στη συνέχεια στη Δομινικανή Δημοκρατία. Η ποιήτρια υιοθέτησε το ψευδώνυμο Domin σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τη Δομινικανή Δημοκρατία που δέχτηκε την ίδια και τον σύζυγό της ως πρόσφυγες το 1940.
Για την ίδια την Ντομίν, η ζωή της ήταν στενά συνυφασμένη με το ποιητικό της έργο, καθώς θεωρούσε τα ποιήματά της «ανθολόγιο» της ζωής της. Στον γερμανόφωνο χώρο της ποίησης, η Ντομίν είναι γνωστή ως "η ποιήτρια της επιστροφής". Αν και μιλά για την εμπειρία της επιστροφής στην πατρίδα, τη δυσκολία επανένταξης σε αυτήν, την παραποιημένη από τη νοσταλγία ανάμνηση και την απόλυτη διάψευσή της, καθώς και για καταστάσεις όπως η εξορία, η απώλεια, η απελπισία, η μοναξιά, ωστόσο το έργο της διέπεται συνολικά από μία σθεναρή αισιοδοξία και ένα μήνυμα ακατάπαυστης αντίστασης σε ό,τι εμποδίζει τη συνέχεια της πορείας του ανθρώπου.
Photo: https://press-crew.gr/ritsos/
Στις αρχές του '60 ο Μίκης Θεοδωράκης μελοποιεί τον «Επιτάφιο» και λίγα χρόνια αργότερα τη «Ρωμιοσύνη». «Μέχρι τότε έλεγα ότι κάθε τέχνη είναι αυτάρκης και δεν έχει ανάγκη τη βοήθεια άλλης. Αλλά όταν έγραψες τον "Επιτάφιο" και αργότερα φυσικά τη "Ρωμιοσύνη", είπα, πραγματικά, εδώ είναι ένας δρόμος για να πλησιάσει η ποίηση μέσω της μουσικής εκείνους τους ανθρώπους που δεν θα τους πλησίαζε ίσως ποτέ», θα πει ο Ποιητής πολλά χρόνια αργότερα στον Συνθέτη.
Επιτέλους
Πριν από εσένα ήσουν εσύ; Έξω στο δρόμο δεν περνάει κανένας. Το φως του δωματίου πέφτει κάθετα τονίζοντας τα ζυγωματικά, σβήνοντας το σαγόνι μέσα στην ίδιαν απορία: «υπήρξαμε;». Έτσι πέταξα το ποτήρι απ΄το παράθυρο. Έτσι άκουσα τουλάχιστον κάτω στο πεζοδρόμιο τον κρότο: «υπάρχουμε».
Yannis RITSOS 1909 - 1990 was a Greek poet and an active member of the Greek Resistance during World War II. His work was periodically banned for its left-wing content. The poetry of Yannis Ritsos was influenced both by his experiences and by the social unrest of the country. The whole history of the 20th century can be read through his writings. He wrote more than 100 collections of poetry and compositions, short stories, plays, fiction and essays. Numerous translations and other valuable publications complete the profile of an inexhaustible creator. His work has been translated into over 40 languages.
The first years after the restoration of democracy were years of great recognition for the poet, who won several awards and distinctions. He won the Lenin Peace Prize in 1977 and was nominated for the Nobel Prize for Literature. Pablo Neruda declared him to be more deserving of the Nobel Prize for Literature than himself.
'The defiant poetry of Yannis Ritsos serves as a beacon to anyone who values freedom, integrity, and solidarity. Ritsos is a poet who is not testifying from somewhere above his audience, but rather from among them, or even from inside them. Ritsos with his many voices speaks through historical personas using various times and places to communicate about the present. He articulates his authenticity with simple language accessible to everyone. Consequently, it is his humanity that is so uplifting, his sympathy that is so moving, his tenacity that is so inspiring, his wisdom that is simply electrifying. Here is a man who throughout his vast literary oeuvre never stopped risking everything to express his vision with a lifelong commitment to the proposition that the poet's role was not merely a solitary whining about heartbreak and fame, but rather a communal act that unequivocally cherishes decency, justice, and love. As he so eloquently states: "When you don't bow / you exist / you, we / you, history.' ~Bill Wolak, Poet
Γιάννης ΡΙΤΣΟΣ 1909 - 1990 Σπουδαίος και πολυγραφότατος Έλληνας ποιητής, με διεθνή αναγνωρισιμότητα. Δημοσίευσε πάνω από 100 ποιητικές συλλογές και συνθέσεις, είκοσι δύο μυθιστορήματα, θεατρικά έργα και μελέτες, με πολλά από τα έργα του να έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες. Η «Σονάτα του Σεληνόφωτος», ο «Επιτάφιος» και η «Ρωμιοσύνη» είναι κάποια από τα σημαντικότερα ποιήματα του Ρίτσου, ο οποίος έχει κάνει επίσης πολλές μεταφράσεις ξένων ποιητών, όπως του Ναζίμ Χικμέτ, του Αλεξάνδρου Μπλοκ, του Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι κ.ά. Πολλά ποιήματα του Ρίτσου έχουν μελοποιηθεί από τον Μίκη Θεοδωράκη, τα γνωστότερα από τα οποία είναι η «Ρωμιοσύνη» και ο «Επιτάφιος». Μεταξύ των τιμητικών διακρίσεων του Ρίτσου περιλαμβάνονται το κρατικό βραβείο ποίησης και το Βραβείο Ειρήνης Λένιν.
Η ποίηση του Γιάννη Ρίτσου επηρεάστηκε τόσο από τα βιώματά του, όσο και από τις κοινωνικές αναταραχές της χώρας. Μέσα στα ποιήματά του έχει βιώματα που αντλήθηκαν από τον Εμφύλιο Πόλεμο, τις εξορίες που υπέστη και από κάθε κοινωνικό, μικρό ή μεγάλο, έναυσμα που το δόθηκε. Ο Ρίτσος γίνεται άλλοτε ερωτικός κι άλλοτε βαθιά υπαρξιακός. Η Χρύσα Προκοπάκη αναφέρει: «Αν κάποιος θα ήθελε να διαβάσει την ιστορία του περασμένου αιώνα, θα την έβρισκε ακέραια στην ποίηση του Ρίτσου». Με πλούσια γλώσσα, με υποβλητικό λόγο και με χρησιμοποίηση εικόνων, μεταφορών και παρομοιώσεων που άλλοτε λειτουργούν ως σύμβολα και άλλοτε διαμορφώνουν ένα ιδιότυπο ρεαλιστικό ποιητικό τοπίο, με συνεχή και έντονη την παρουσία των πραγμάτων του περιβάλλοντος και της καθημερινής ζωής, αλλά και μυθικών προσώπων σε υπερρεαλιστικά ελεύθερες συνυπάρξεις με σύγχρονα τοπία, συνέθεσε έργα, μεγάλες συνθέσεις ή σύντομα ποιήματα, που προσεγγίζουν την ανθρώπινη μοίρα και εκφράζουν την ανθρώπινη πολυπλοκότητα.
Antonia POZZI 1912 - 1938 was one of the most interesting voices in Italian poetry of the 1920s and 1930s. A poet and photographer who was born in Milan and took her own life. Pozzi left diaries, notebooks, letters, and over three hundred poems. None of her poetry was published in her lifetime.
Her devotion to the art was an essential part of her being; to her friend Tullio Gadenz, she wrote that poetry's task is "to take all the pain that agitates us and roars in our soul and mollify it, to transfigure it in the supreme calm of art, in the way the rivers flow into the vast blue sea. Poetry is a catharsis of pain, as the immensity of death is a catharsis of life."
After her death, Pozzi's father published a private edition of ninety-one of her poems. These were his revisions, cleansed of anything that might place her in what he perceived to be a bad light, including references to sensuality, her struggles with faith, and her dedication of several poems to her first lover, her tutor Antonio Maria Cervi. In 1955, Nora Wydenbruck translated this sanitized and censored version of the original work for English readers. It would not be until 1989 that editors Alessandra Cenni and Onorina Dino would restore the poems to their original forms.
Αντόνια ΠΟΤΣΙ 1912 - 1938 είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση των ιταλικών γραμμάτων, όχι όμως με την έννοια του ιδιόμορφου που θέτει όρια στον εαυτό του και στην εκτίμηση της αξίας του, αλλά με την έννοια του χαρισματικού, που μπόρεσε να ξεπεράσει τα επιμέρους λογοτεχνικά ρεύματα της εποχής και τις επιρροές που δέχθηκε, και να ακολουθήσει μια ξεχωριστή πορεία, δημιουργώντας από μόνο του μια σχολή χωρίς προγόνους και επιγόνους. Η Πότσι αυτοκτόνησε στα 26 της χρόνια, αφήνοντας πίσω της τετράδια/ημερολόγια που περιείχαν πάνω από 300 ποιήματα. Τα ποιήματά της έγιναν γνωστά σε μεταθανάτιες εκδόσεις. Η ποίηση της Πότσι χαρακτηρίζεται από έναν έντονο λυρισμό, από μια βαθύτατη μεταφυσική αίσθηση της πραγματικότητας, που μετατρέπει τον κόσμο σε ένα μαγικό σύμπαν ομορφιάς, αλλά και από την ευαισθησία ενός ψυχισμού που δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στη σκληρότητα των ανθρώπων.
Μετά τον θάνατό της, ο πατέρας της θα επιμεληθεί προσωπικά τη μεταθανάτια ιδιωτική έκδοση 91 ποιημάτων της κόρης του. Οι παρεμβάσεις του Πότσι στα χειρόγραφα θα είναι εμφατικές. Άλλαξε τίτλους, διέγραψε αφιερώσεις, αφαίρεσε στίχους και λέξεις. Οι θεολογικές ανησυχίες της κόρης του εξημερώθηκαν κι εξαλείφθηκαν, καθώς και καθετί που αφορούσε την ανάρμοστη για τα ήθη της οικογένειας ερωτική ιστορία της ποιήτριας με τον καθηγητή της ΑντόνιοΤσέρβι. Το 1955 οι μεταφράσεις της Nora Wydenbruck στα αγγλικά αναπαράγουν τις ίδιες πατρικές αυθαιρεσίες. Η λογοκρισία που επέβαλλε ο πατέρας στα γραπτά της κόρης του θα πάψει οριστικά μισό αιώνα μετά την πρώτη δημοσίευσή τους. Μόλις το 1989, χάρη στις Alessandra Cenni και Onorina Dino στο βιβλίο "Parole", όπου η ποίηση της Αντόνια Πότσι θα έχει μία δεύτερη, αυθεντική κι αλογόκριτη ζωή.
https://www.harvardreview.org/content/rare-stems-poems-by-antonia-pozzi/
https://www.oanagnostis.gr/h-deyteri-zoi-tis-antonia-potsi-tis-konstantinas-korryvanti/
https://biblionet.gr/%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%89%CF%80%CE%BF/?personid=110322
Η δημιουργία είναι απλή, σαν φυσική λειτουργία!
Μίλτος ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ 1919 - 2005
Ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης γεννήθηκε στην Αθήνα. Η καταγωγή του ήταν από την Ύδρα, καθώς ήταν δισέγγονος του ναυάρχου της Επανάστασης του 1821 καπετάν Γιώργη Σαχτούρη. Το 1937 εγγράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά το 1940 την εγκαταλείπει για να αφοσιωθεί στην ποίηση.
Μετέφρασε ποιήματα του Μπρεχτ. Τιμήθηκε με τρία Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας.
Ο Σαχτούρης αν και επηρεάστηκε από τον υπερρεαλισμό δεν αφομοιώθηκε απ' αυτόν. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι ξέφυγε από αυτόν αποκτώντας μια καθαρά προσωπική φωνή. Μπορεί όμως με ευκολία να χαρακτηριστεί ποιητής του παραλόγου και του συμβολισμού. Η γλώσσα των ποιημάτων του είναι ελλειπτική, λιτή, τραγική, σκυθρωπή και σοβαρή. Επίσης η ποίησή του ως προς τη δομή είναι ενιαία, δηλαδή εμπειρίες οι οποίες συνεχώς αναπαράγονται με μια κυκλική φορά, ενώ διακρίνει κανείς μια έντονη εικονοποιία. Ανήκει στην πρώτη μεταπολεμική γενιά, είναι ένας πρωτοποριακός ποιητής, με αντοχή στο χρόνο.
Δεν παντρεύτηκε, διατηρούσε όμως δεσμό από το 1960 μέχρι τον θάνατό του με την σύντροφό του και ζωγράφο Γιάννα Περσάκη που συχνά έκανε την εικαστική επιμέλεια στα ποιήματά του.
Θεωρώ ότι αρχίζει η παραγωγή μου από το '43-44 που έγραψα τα πρώτα ποιήματα, αυτά που ύστερα περιελήφθησαν στη συλλογή μου Η Λησμονημένη, το 1945. Οι εμπνεύσεις μου ήταν από την Κατοχή. Από κει άντλησα την ποίησή μου και, φυσικά, για τη Λησμονημένη και για όλες σχεδόν τις συλλογές μου. Όλες οι εμπειρίες της Κατοχής πέρασαν μέσα από την ποίησή μου. Τα Χρωμοτραύματα είναι η κατάληξη από μια μεγάλη περιπέτεια τόσων ετών. Προηγήθηκαν περίπου δέκα συλλογές. Όλα τα τελευταία χρόνια των κοινωνικών και πολιτικών αλλαγών στον τόπο μας έχουν επιδράσει, οπωσδήποτε, στην ποίησή μου αλλά όχι άμεσα. Έχουν επιδράσει έμμεσα. Γιατί ο ποιητής έχει ένα όραμα, δικό του πάντα, το οποίο επηρεάζεται, βέβαια, από τα γεγονότα αλλά είναι κι ένας κόσμος δικός του, τον οποίο εκφράζει. Εσωτερικός κόσμος… Είναι αυτό που έλεγε ο Ρίλκε ότι και σε μια φυλακή ακόμα αν είναι, θα γράφει πάντα ο ποιητής. Δεν μπορεί να μη γράψει. Δεν είναι άμεση η επίδραση…
Brendan BEHAN 1923 - 1964 was an Irish poet, short story writer, novelist, playwright, and Irish Republican, an activist who wrote in both English and Irish. His widely acknowledged alcohol dependence, despite attempts to treat it, impacted his creative capacities and contributed to health and social problems which curtailed his artistic output and finally his life.
Born to a Republican family in Dublin, there was also a strong emphasis on Irish history and culture in the home, which meant he was steeped in literature and patriotic ballads from a tender age. Behan eventually joined the IRA at 16, which led to his serving time in a borstal youth prison in the United Kingdom. His experiences there would lead to his greatest work, "Borstal Boy," a memoir. After prison in both England and Ireland for his IRA activities, while trying to write ("I am a drinker with writing problems"), Behan got away from the temptations of Dublin and went to Paris, like two other famous exiled Irish writers: James Joyce and Samuel Beckett.
https://en.wikipedia.org/wiki/Brendan_Behan
https://www.irishcentral.com/culture/brendan-behan
Μπρένταν ΜΠΙΑΝ 1923 - 1964 Ιρλανδός ποιητής, διηγηματογράφος, μυθιστοριογράφος και θεατρικός συγγραφέας, ένας από τους σημαντικότερους Ιρλανδούς συγγραφείς και στρατευμένος στον IRA, που έγραψε στα Αγγλικά και στα Ιρλανδικά.
Στις αυτοβιογραφικές του νουβέλες «Στο σωφρονιστήριο» (1958) και «Εξομολόγηση ενός Ιρλανδού επαναστάτη» που δημοσιεύτηκε το 1965, ένα χρόνο μετά το θάνατο του, ο Μπίαν περιέγραψε τη συμμετοχή του στην παράνομη δράση των Ιρλανδών επαναστατών κατά τη δεκαετία του 1930 και τη ζωή στις αγγλικές φυλακές, όπου έζησε περίπου εννέα χρόνια. Τα θεατρικά του έργα «Ο μελλοθάνατος» (1956) και «Ενας Ομηρος» (1958), στρεφόταν εναντίον της αναισθησίας και της σκληρότητας που κυριαρχούν στο σύγχρονο αστικό κόσμο και καταδικάζουν τη βία.
Το θεατρικό έργο του «Ενας Ομηρος» εμπνευσμένο από τον απελευθερωτικό αγώνα του ιρλανδικού λαού, που περιείχε και μια σειρά ποιημάτων, ενέπνευσε τον Μίκη Θεοδωράκη το 1961, που προχώρησε στη μελοποίηση των ποιημάτων του, σε μετάφραση Βασίλη Ρώτα. Μεταξύ αυτών των τραγουδιών, πασίγνωστο και πολυτραγουδισμένο στην Ελλάδα έμεινε το «Γελαστό παιδί».
Sylvia PLATH 1932 - 1963
Χρίστος ΛΑΣΚΑΡΗΣ 1938 - 2008 γεννήθηκε στο Χάβαρι Ηλείας, αλλά από μικρή ηλικία μετακόμισε στην Πάτρα, όπου μεγάλωσε. Ήταν Έλληνας ποιητής, ο οποίος ανήκει στη δεύτερη μεταπολεμική γενιά. Θεωρείται από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές και υπήρξε ένας πολύ σεμνός άνθρωπος, προτιμούσε να ασχολείται με την ποίηση χωρίς να κεντρίζει τα φώτα της δημοσιότητας, με αποτέλεσμα να μην είναι πολλά πράγματα γνωστά για τη ζωή του. Εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα το 1970 σε ηλικία 39 ετών. Αυτό που προξενεί εντύπωση δεν είναι μόνο το γεγονός ότι επέλεξε να δημοσιεύσει για πρώτη φορά σε αυτή την ηλικία, αλλά και το γεγονός ότι δεν εξέδωσε κάποια ποιητική συλλογή, αλλά μία ανθολογία νέων λογοτεχνών, η οποία έφερε τον τίτλο Παρουσίες. Συνολικά εξέδωσε δέκα δικές του ποιητικές συλλογές (1978 – 2007), ενώ ποιήματά του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες, όπως τα Γερμανικά, τα Ισπανικά, τα Πολωνικά και τα Πορτογαλικά.
Τα ποιήματά του διακρίνονται για τη λιτότητά τους και ταυτόχρονα τον αφοπλιστικό τρόπο με τον οποίο "τρυπώνουν" στην ψυχή σου και "συνομιλούν" μαζί της. Ο Χρίστος Λάσκαρης ως ποιητής είχε το χάρισμα να αγγίζει την ψυχή του αναγνωστικού κοινού του χρησιμοποιώντας ελάχιστες λέξεις, καθώς τα ποιήματά του ήταν πολύ μικρά σε έκταση, αλλά μεγάλα σε βάθος νοήματος. Ακόμη, ξεχωριστή θέση στην ποίησή του κατέχουν η νοσταλγία το ανεκπλήρωτο του έρωτα, ενώ υπήρξαν και ορισμένα ποιήματά του για την ίδια την ποίηση.
Ένα χρόνο πριν το θάνατό του, το 2007, ο ποιητής Χρίστος Λάσκαρης είχε τιμηθεί με το διεθνές Βραβείο Ποίησης Καβάφη από το Ινστιτούτο Μελετών Ανατολικής παράδοσης Μοχάμεντ Άλι του Καΐρου της Αιγύπτου. Ο ίδιος υπήρξε εξάλλου μεγάλος λάτρης της ποίησης του «Αλεξανδρινού» Καβάφη. «Ανήκω στην Καβαφική ποίηση και στην Παλατινή Ανθολογία», είχε πει.
https://www.thebest.gr/article/330508-
Christos LASKARIS 1938 - 2008 was born in the village of Chavari in Elis, but moved to Patras as a child. He studied at the Pedagogical Academy of Tripoli, but did not become a teacher; instead, he worked his entire career in the insurance division of the Patras city bus authority. He was awarded the Cavafy International Award in Cairo in 2007.
Photo: Ρήσος Χαρίσης | Rissos Harrissis
«η γλώσσα είναι η αρχή και το τέλος κάθε παιδευτικού προορισμού. Εν αρχή ην ο λόγος, και μέσω αυτού κοινωνούμε το μήνυμα. Αυτό κυβερνά την ψυχή μου, αιώνες τώρα: Η γλώσσα, το μήνυμα, η λέξη. Η αντίσταση στο τέρας της ηλιθιότητας και τη μισαλλοδοξία του παραλογισμού.
Η Αιδώς και η Δίκη, που περιπλανούνται στο διάστημα, με την Ποίηση να είναι ο ανερμάτιστος προορισμός τους. Η γνώση είναι αντικείμενο πρόσθεσης, η σοφία είναι υποκείμενο αφαίρεσης και αυτό μας οδηγεί στο βασικό μας χρέος να τολμούμε να είμαστε σοφοί, με αποβολή του περιττού και σύμπλευση με τη σεφερική λαχτάρα να μας δοθεί η χάρις να μιλήσουμε απλά. Όμως εδώ χρειάζεται προσοχή: Το να μιλά κανείς απλά, εξυπακούει κυριαρχία στα εκφραστικά του μέσα. Η απλότητα προδιαγράφει επιστήμη και σοφία, που είναι σύνθεση και ανασύνθεση του κόσμου, στοχασμός και αναστοχασμός, εσωτερικός φωτισμός και συναίρεση αλήθειας. Όλα τούτα φυσικά συνδέονται με την τελείωση της σκέψης και την κατάκτηση του βάθους, με αποτέλεσμα ένα πενταπόσταγμα διατύπωσης που να τα περιέχει όλα».
Απόσπασμα από την αντιφώνηση του τιμωμένου, Κυριάκου Χαραλαμπίδη στην Τελετή Αναγόρευσης του σε Επίτιμο Διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου (Μάϊος 2024). Τίτλος ομιλίας: «Για τη Γλώσσα και την Παιδεία»
Κατάλογος Επίτιμων Διδακτόρων
- Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Επίτιμος Διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής 24/05/2024
Ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης απαγγέλει: https://www.lyrikline.org/de/autoren/kyriakos-charalambidis
https://www.youtube.com/watch?v=brWqJH-hk40 - Kyriakos Charalambides, In the waters of Cyprus (engl.) Μια ταινία πορτρέτο για τη ζωή και το έργο του ποιητή Κυριάκου Χαραλαμπίδη. Σενάριο και σκηνοθεσία: Ηλίας Δημητρίου (2009). Παραγωγή: Press and Information Office, Republic of Cyprus.
https://www.youtube.com/watch?v=BjFwUhlV7XA - Penna | Κυριάκος Χαραλαμπίδης - Σειρά αφιερωμάτων του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών (Press and Information Office, Republic of Cyprus).
https://arbeitaneuropa.com/interviews/kyriakos-charalambides/ - Kyriakos Charalambides - "In order to properly see Europe you need to reflect on it too, you need to see it as a vision and an ideal", Interview by Loukianos Lyritsas.
https://arbeitaneuropa.com/transcripts/kyriakos-charalambides/ - Kyriakos Charalambides, Interview by Loukianos Lyritsas, Translation
Κυριάκος ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ
Ο ποιητής, δοκιμιογράφος και μεταφραστής Κυριάκος Χαραλαμπίδης σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, παρακολούθησε μαθήματα Θεάτρου στη Δραματική Σχολή Εθνικού Θεάτρου στην Αθήνα και Ραδιοφωνίας στη Βαυαρική Ραδιοφωνία του Μονάχου. Υπηρέτησε στην αρχή ως φιλόλογος και για τριάντα χρόνια στο Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, απ' όπου αφυπηρέτησε ως Τμηματάρχης Προγραμμάτων Ραδιοφωνου.
Ο συγκεντρωτικός τόμος Ποιήματα 1961-2017 (Ίκαρος, 2019) περιέχει τις πρώτες δεκατρείς ποιητικές του συλλογές. Ακολουθούν: Το βιβλίο για μικρά παιδιά Σαλιγκάρι και φεγγάρι (Καλειδοσκόπιο, 2018, Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για Μικρά Παιδιά της Κυπριακής Δημοκρατίας, Βραβείο Αναγνώστη 2019, ΙΒΒΥ Honour List for Writing 2022), η ποιητική συλλογή Η Νύχτα των Κήπων (Ίκαρος, 2022), και το βιβλίο για μεγάλα παιδιά Με τις λέξεις αγκαλιά (Καλειδοσκόπιο, 2023).
Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης της Κυπριακής Δημοκρατίας (1973, 1977, 1982) για τα βιβλία Το αγγείο με τα σχήματα, Αχαιών Ακτή, Αμμόχωστος Βασιλεύουσα, το Βραβείο Μερόπης Οικονόμου της Ακαδημίας Αθηνών για τη συλλογή ποιημάτων του Θόλος (1989), το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Ποίησης της Ελληνικής Δημοκρατίας (1996) για την Μεθιστορία και το Βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού του έργου (2003).
Είκοσι μεταφράσεις βιβλίων του κυκλοφορούν στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, σουηδικά, ιταλικά, πολωνικά, σερβικά, βουλγαρικά, ρουμανικά, αλβανικά. Χειρόγραφα ποιήματά του φυλάσσονται στη Library of Rare Books του Princeton University, το οποίο τον φιλοξένησε ως Poet-in-Residence (1999). Ύστερα από πρόσκληση του Harvard University, απάγγειλε ποιήματά του για το αρχείο του Woodberry Poetry Room (1977, 1999).
Βιβλία δοκιμίων: Ολισθηρός ιστός (Άγρα, 2009), Εν δορί κεκλιμένος (Σοκόλης, 2019), Γλώσσης επίσκεψις (εκδ. Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών, 2022).
Άλλα έργα: Ρωμανού του Μελωδού: Τρεις Ύμνοι (Άγρα, 1997, Βραβείο της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας), Λευκωσία - Μια πόλη στη λογοτεχνία (Μεταίχμιο, 2010), Κυρηνείας υπόστασις με τη γραφίδα του Κυριάκου Χαραλαμπίδη (εκδ. Λαογραφικού Ομίλου Κερύνειας, 2022).
Έλαβε τον τίτλο του Επίτιμου Διδάκτορα των Πανεπιστημίων Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Αιγαίου και Κύπρου. Το Πανεπιστήμιο του Παλέρμο (Έδρα Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας) τον βράβευσε ως «εξέχουσα προσωπικότητα των Ελληνικών Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του» (2017). Τιμήθηκε επίσης με το Διεθνές Έπαθλο Καβάφη (1988) και το Αριστείο Γραμμάτων, Τεχνών και Επιστημών της Κυπριακής Δημοκρατίας (2007). Είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (2013) και ιδρυτικό μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών (2019).
Kyriakos CHARALAMBIDES
The poet Kyriakos Charalambides (also an essay writer and translator) studied History and Archaeology at the University of Athens and attended Drama classes at the Drama School of the National Theatre in Athens and Broadcasting classes at Bayerischer Rundfunk (Bavarian Radio) in Munich.
At first, he served as a Philologist, teaching Greek language and literature. He then spent thirty years at the Cyprus Broadcasting Corporation, retiring as Head of Radio Programmes.
The consolidated volume Poems 1961-2017 (Ikaros, 2019) contains his first thirteen poetry collections, followed by Snail and moon (Kaleidoscope, 2018, a book for young children which was awarded both the Republic of Cyprus State Literature Award for Young Children and the 2019 Anagnostis Award and which also made the 2022 IBBY Honour List for Writing), the The Night of the Gardens (Ikaros, 2022) poetry collection, and With the words in my arms (Kaleidoscope, 2023) a book for older children, which made the ELNIPLEX Gold List 2024 as the best book in the Poetry, Drama, Activities and Educational Materials category.
He was honoured with the Republic of Cyprus State Poetry Award for the books The vase with the Designs (1973), Achaeans' Shore (1977) and Famagusta, Regina (1982), the Academy of Athens' Meropi Economou Prize for his Dome poetry collection (1989), the 1996 Hellenic Republic State Literary Prize for Poetry for Metahistory and the 2003 Academy of Athens' Costas and Eleni Ourani Award for his collective poetic works.
There are twenty translations of his books published in English, French, German, Swedish, Italian, Polish, Serbian, Bulgarian, Romanian and Albanian. Manuscripts of his poems are kept in Rare Books Collection at Princeton University, which hosted him as Poet-in-Residence (1999). He also recited his poems for the Woodberry Poetry Room following an invite by Harvard University (1977, 1999). Essay collections: Slippery Pole (Agra, Athens 2009), Leaning on a spear (Sokolis, Athens 2019), Language visit (Cyprus Academy of Sciences, Letters and Arts, Nicosia 2022).
Other works: Romanos Melodos: Three Hymns (Agra, Athens 1997, Prize of the Hellenic Society of Literary Translators), Nicosia – A city in literature (Metaixmio, Athens 2010), Kyrenia's existence, in the stylus of Kyriakos Charalambides (Kyrenia Folklore Club, Nicosia 2022).
He received Honourary Doctorates from the University of Athens, The Aristotle University of Thessaloniki, The University of the Aegean and the University of Cyprus. In 2017, he was awarded by the University of Palermo (Faculty of Modern Greek Language and Literature), as "a prominent figure of Greek Letters for his collective works".
He was also received the Cavafy International Award Prize (1988) and the Republic of Cyprus' Aristeion Prize of Letters, Arts and Sciences (2007). He is a correspondence member of the Academy of Athens (2013) and a founding member of the Cyprus Academy of Sciences, Letters and Arts (2019).
«Η ποίηση δεν είναι κάτι το αθώο, δεν είναι κάτι το "poser". Δεν ποζάρεις με την ποίηση για να αναδείξεις τον εαυτό σου. Αυτό που κάνεις με την ποίηση είναι να πεις τα πράματα σ' όλη την αιχμηρότητά τους, σ' όλο τον τρόπο με τον οποίο κόβουνε τη ζωή σου. ... Η ποίηση για την Κύπρο είναι ποίηση αιματηρή. Έχει πάρα πολύ αίμα. Δεν μπορείς τον πόνο να τον κάνεις ομοιοκαταληξία».
https://simerini.sigmalive.com/article/2022/8/30/mneme-xerizomou-48-khronia-makria-apo-ten-ammokhosto/
Νίκη ΚΑΤΣΑΟΥΝΗ Γεννήθηκε στην Αμμόχωστο. Σπούδασε Ψυχολογία (B.A HONS in Psychology) στο Bedford College University of London, Αρχαία Ελληνικά και Φιλοσοφία. Με υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Σορβόννη, στο τμήμα Φιλοσοφίας με Μάστερ και με βαθμό Άριστα. Πήρε διδακτορικό στις Πολιτικές Επιστήμες, Σχολή Νομικής και Δημόσιας Διοίκησης, από το Εθνικό Καποδιστριακό Παν/μιο, Αθηνών, με βαθμό Άριστα. Εργάστηκε στην Κύπρο επί σειρά ετών στη Μέση και Τριτοβάθμια, Δημόσια και Ιδιωτική εκπαίδευση.
Υπηρέτησε ως Υπεύθυνος των Διεθνών Σχέσεων του Υπ. Παιδείας και ταυτόχρονα ως Γραμματέας της Κυπριακής Επιτροπής της ΟΥΝΕΣΚΟ εκπροσωπώντας την Κ.Δ. σε Γεν. Συνελεύσεις στο Παρίσι. Υπηρέτησε στην Πρεσβεία της Κύπρου στην Αθήνα και στην Υπάτη Αρμοστεία της Κύπρου στο Λονδίνο (μέχρι το 2011).
Δημοσίευσε ποιήματα, πεζογραφήματα και κριτικές. Δημοσίευσε επίσης κείμενα πάνω σε θέματα κοινωνιολογίας και ψυχολογίας. Εξέδωσε δυο βιβλία: μια συλλογή διηγημάτων με τίτλο Εἰς Ἑαυτόν (Αθήνα, 1971) και μια ποιητική συλλογή με τίτλο Ἡ Εὐλαλία, ὁ Ἰάσονας καί ἡ Γιαλοῦσα (Αθήνα, 1980). Το 1972 τιμήθηκε με έπαινο από το Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου για το βιβλίο της Εἰς Ἑαυτόν.
Ήταν αρχισυντάκτης και Εκτελεστικός Δ/ντής των μεγάλων περιοδικών COSMOPOLITAN και VOGUE στην Ελλάδα. Με την ΕΡΤ συνεργάστηκε στην ραδιοφωνική εβδομαδιαία εκπομπή που διήρκησε 13 χρόνια με τίτλο, "Κύπρος: Μύθος και Πραγματικότητα" και στην τηλεόραση στο πρόγραμμα "Τέχνη και Πολιτισμός", καλύπτοντας θεατρικές παραστάσεις και συντελεστές με τηλεοπτικά συνεργεία σε όλη την Ελλάδα. Έχει πάρει τηλεοπτικές συνεντεύξεις από μεγάλες προσωπικότητες του θεάτρου και του σινεμά, όπως οι Friedrich Dürrenmatt, Μιχάλης Κακογιάννης, Ken Russell, Κώστας Γαβράς, Βολανάκη, Βουτσινά, Πήτερ Μπρουκ, τον σπουδαίο ελληνιστή ποιητή και δραματουργό, Tόνυ Χάρρισον, κ. ά. Ως συνεργάτης του ΡΙΚ είχε δική της ραδιοφωνική εκπομπή. Εγραψε σενάρια για ντοκιμαντέρ για την Αμμόχωστο, και για τις Γυναίκες της Κύπρου και τον Ροταριανό όμιλο Αμμ/στου και για την Κίνηση Οι Γυναίκες Επιστρέφουν. Εργάστηκε στον ΘΟΚ για 6 χρόνια.
Έχει πλούσιο συγγραφικό έργο, ποίηση και πεζογραφία η οποία μεταφράστηκε σε πολλές ξένες γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ρουμάνικα). Ποιήματά της όπως, το "Αμμόχωστος" (Να ξέρεις θα γυρίσουμε πιστοί στην άνοιξη σου), "Γυρισμός" μελοποιήθηκαν από τον Κύπριο συνθέτη Μιχάλη Χριστοδουλίδη, στον δίσκο "Ες Γην Εναλίαν" του Γιώργου Νταλάρα.
https://www.polignosi.com/cgibin/hweb?-A=5346&-V=limmata
Μόνα ΣΑΒΒΙΔΟΥ ΘΕΟΔΟΥΛΟΥ Γεννήθηκε το 1949 στη Λεμεσό, από γονείς ΄Ελληνες, πρόσφυγες του 1922 από τη Μικρά Ασία. Σπούδασε Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αφυπηρέτησε ως Συντονίστρια Διευθύντρια σχολείων Πόλης και Επαρχίας Λεμεσού. Διετέλεσε Γραμματέας του Κυπριακού Κέντρου Συγγραφέων ΠΕΝ και είναι Πρόεδρος του Συνδέσμου Μικρασιατών Κύπρου για την ίδρυση του οποίου πρωτοστάτησε. ΄Εχει εκδώσει 14 ποιητικές συλλογές, ένα θεατρικό έργο, 3 συλλογές διηγημάτων, 7 κριτικές μονογραφίες, ένα μυθιστόρημα, κριτικά κείμενα, επιστολογραφία και 9 Ανθολογίες Ποίησης. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε 13 γλώσσες, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική, ισπανική, σουηδική, φινλανδική, ρουμανική, βουλγαρική, σερβική, κροατική, αραβική και φαρσί. Διηγήματά της έχουν μεταφραστεί στην αγγλική και τουρκική. Βραβεύτηκε: με Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1986, με Α΄ Βραβείο Διηγήματος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών Κύπρου το 2005, με Α΄ Βραβείο Ποίησης στο Γ΄ Φεστιβάλ Ποίησης Θεσσαλονίκης 2007, με Αριστείο Βιβλίου για Ιστορικό Διήγημα από τον Ελληνικό Πολιτιστικό ΄Ομιλο Κυπρίων Ελλάδος (Ε.Π.Ο.Κ.) το 2014, με Τιμητική Διάκριση από τον Σύνδεσμο Φιλίας Ελλάς-Κύπρος το 1993 σε Διαγωνισμό Διηγήματος. Η ποιητική συλλογή «Marginallia» (2015) που περιλαμβάνει ποιήματα από κοινού με την ΄Ελενα Τουμαζή Ρεμπελίνα πήρε Α΄ Βραβείο ως βιβλίο της χρονιάς από τον ΕΠΟΚ, όπως και τα Κριτικά Κείμενα «Ο άλλος χρόνος» ως βιβλίο της χρονιάς 2021. Η ποιητική συλλογή «Αγαπημένε», Αφή 2013, ήταν στην βραχεία λίστα για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Το 2022 το ποίημά της «Τυραννία του χρόνου - Ο πρόσφυγας» πήρε το 2ο Βραβείο στο Διεθνή Διαγωνισμό Ποίησης «Μικρά Ασία 1922, 100 Χρόνια ΄Ασβεστης Μνήμης», που οργάνωσε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Τέχνης και ΄Ερευνας του Πολιτισμού του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους στην Ευρώπη, του Αμερικανικού-Ελληνικού Ιδρύματος Δυτικής Πενσυλβάνιας και του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς ΄Ενωσης Κριτικών Λογοτεχνίας, που εδρεύει στο Παρίσι. Επίσης για τα 100 χρόνια της επετείου συμμετείχε και διακρίθηκε στον 5ο Διαγωνισμό Ποίησης με συνοδεία μιας φωτογραφίας-κειμηλίου, που οργάνωσε ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας-Κύπρου με θέμα «Δεν σε ξεχνώ Ιωνία, Ω Σμύρνη, εσύ αγαπημένη» με το ποίημά της «Σελίδες Ανατολής» και περιελήφθη στην εν λόγω Ανθολογία. Θεωρείται από τους κριτικούς ως μια από τις πιο καταξιωμένες φωνές της γενιάς της. Διετέλεσε Γραμματέας του Κυπριακού Κέντρου Συγγραφέων της Διεθνούς ΄Ενωσης ΠΕΝ (1994-2017). Υπήρξε Ιδρυτικό μέλος του Λαογραφικού Ομίλου Λεμεσού και γραμματέας του, ιδρυτικό μέλος της Κινηματογραφικής Λέσχης Λεμεσού και Ταμίας του Συμβουλίου του και ιδρυτικό μέλος της ΕΘΑΛ (Ελληνικής Θεατρικής Ανάπτυξης Λεμεσού). Συνολικά έχει γράψει 36 βιβλία.
Mona SAVVIDOU THEODOULOU She was born in Limassol in 1949 to Greek parents from Asia Minor, who became refugees in 1922. She studied Philology at the School of Philosophy of the University of Athens and retired as Coordinating Director of the Limassol District Schools. She served as secretary of PEN Cyprus (1994-2017) and is now the President of the Association of Asia Minor Refugees in Cyprus, which she helped found. She has published 14 books of poetry, a play, three collections of short stories, seven critical monographs, a novel, critical essays, epistolography and nine anthologies of poetry. Her poems have been translated into 13 languages: English, French, German, Italian, Spanish, Swedish, Finnish, Romanian, Bulgarian, Serbian, Croatian, Arabic and Farsi. Her short stories have been rendered into English and Turkish. She was presented with the State Poetry Award in 1986; the Short-Story Award of the National Society of Greek Writers of Cyprus in 2005; the Poetry Award in the Third Poetry Festival of Thessaloniki in 2007; Exceptional Merit for Historical Short Story by the Greek Cultural Association of Cypriots (EPOK) in 2014; and an Honorary Distinction in a Short Story Contest announced by the Association of Friendship between Greece and Cyprus in 1993. The book of poetryMarginalia (2015) which encompasses poems by Mona Savvidou Theodoulou and Elena Toumazi Rembelina, was proclaimed book of the year by EPOK. Her book of critical essays The other time was also proclaimed book of the year in 2021. Her book of poetry Beloved (Afi, 2013) was shortlisted for the State Poetry Award. In 2022, her poem "Tyranny of time – The refugee" won second prize in the International Poetry Competition titled "Asia Minor 1922: 100 Years of Unburnt Memory", organized by the European Art and Cultural Research Center of the Eastern Roman State in Europe; the American Hellenic Foundation of Western Pennsylvania and the Greek Section of the International Association of Literary Critics, seated in Paris. Also, in the context of the 5th poetry competition titled "I do not forget about you, Ionia, O Smyna, my beloved", organized by the Cultural Association of Greece-Cyprus, her poem "Pages of Anatolia", along with a photography as a token of remembrance, was included in the Anthology published to honour the 100th Asia Minor anniversary. She is regarded by critics as one of the most distinguished voices of her generation. She has been a founding member and the secretary of the Limassol Folklore Association, founding member and treasurer of the Limassol Cine Club and founding member of ETHAL (Limassol Theatre Development Company). Her body of work encompasses 36 books.
Έλενα ΣΥΜΕΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ / Elena SYMEOU GEORGIOU Γεννήθηκα στην Αμμόχωστο το 1960 μήνα καλοκαιρινό. Μεγάλωσα στη θάλασσα και ως εκ τούτου δεν θα μπορούσα να ζήσω σε πόλη που δεν έχει αλμύρα! Η Λάρνακα, μας φιλοξένησε και την αγαπήσαμε! Μεγαλώσαμε μαζί της … Πτυχία δεν έχω ούτε γνώσεις σπουδαίες. Έχω μοναχά τη καρδιά μου και το δρόμο της αλήθειας μου που πάντα ακολουθώ πιστά! Αγαπώ κάθε κομμάτι της Πατρίδας μου! Εύχομαι και προσεύχομαι να δω Λεύτερη τούτη την Πατρίδα … αλλά και την άλλη … τη Μικρασία! Είμαι Μικρασιάτισσα 3ης γενιάς από τη γιαγιά μου του πατέρα μου τη μάνα! Ναι, θέλω να ζήσω να δω τις Πατρίδες μου Λεύτερες!
"... Η ποιητική γραφή της Έλενας Γεωργίου αγγίζει τον αναγνώστη με την αμεσότητα και την απλότητά της. Με δυνατή ποιητική φωνή μετουσιώνει εικόνες και λέξεις σε συναισθήματα που δεν μας αφήνουν αδιάφορους, αλλά μας κάνουν συνταξιδιώτες της σ'ένα ταξίδι στα ενδότερα της ψυχής μας, της ψυχής του κάθε ανθρώπου που βίωσε ή και βιώνει ακόμη την απώλεια και την απουσία. ... Κατάθεση ψυχής, ύμνος αγάπης, ταξίδι αναπόλησης ή ένα συνταίριασμα λόγου και τέχνης, ποίησης και εικαστικής δημιουργίας; Όλα αυτά και άλλα πολλά μέσα από το συναίσθημα που αναβλύζει αβίαστα από τα έργα της Έλενας Γεωργίου." Αλεξάνδρα Γαλανού
Ρωξάνη ΝΙΚΟΛΑΟΥ Έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές "Ποιήματα 1991-1999" (ιδιωτική έκδοση, 2000), Ψαλιδιστής (εκδ. Τεχνοδρόμιο, 2018) και "Σαλός Μαγνήτης" (εκδ. Φαρφουλάς 2022). Υπό έκδοση είναι η συλλογή με σύντομα πεζά "Στην καλή μεριά της Γης". Για βραχύ χρονικό διάστημα (2005-2007) εξέδιδε το καλλιτεχνικό/πολιτιστικό περιοδικό "Ψιχάδι". Έζησε για πολλά χρόνια στη Γερμανία, την Ελλάδα. Σήμερα ζει στο Κολόσσι της Λεμεσού, εκεί που γεννήθηκε.
https://www.poiein.gr/2022/08/26/η-ακατανίκητη-έλξη-του-δρόμου-και-του/
https://neoplanodion.gr/2023/08/01/roxani-nikolaou-salos-magnitis-avgi-lilli/
https://exitirion.wordpress.com/2022/09/16/roxani-nikolaou/
Roxani NICOLAOU she has published the poetry collections "Poems 1991-1999", private edition 2000, "Psalidistis" (Clipper), Technodromion ed. 2018 and "Salos Magnitis" (Moonstruck Magnet), Farfoulas ed. 2022. The collection of short prose "Στην καλή μεριά της Γης" (On the good side of earth) will be published shortly. During 2005-2007 she was the editor of the arts and culture magazine "Psihadi". She lived for many years in Germany and Greece. Today she lives in Kolossi, Limassol, where she was born.
Με αφορμή τη νέα της ποιητική συλλογή Στιλέτα (Εκδόσεις Καστανιώτη) η Δάφνη Νικήτα σχολιάζει πως για να γραφτεί ένα ποίημα «χρειάζονται πολλά δυνατά συναισθήματα, πολλές ανατροπές, απώλειες, καταστροφές, αγάπες, πάθη, όνειρα, θάνατοι και ζωές που επανέρχονται και άλλα τόσα».
Δάφνη ΝΙΚΗΤΑ γεννήθηκε στη Λευκωσία. Σπούδασε Ιστορία της Τέχνης στο University of Kent (BA Ηonors) και στο Goldsmiths' College, University of London (MA). Διευθύνει το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Διάτοπος. Προσκλήθηκε στη δράση "Making words" της 53ης Μπιενάλε Τέχνης Βενετίας, με επιμελητές τους Daniel Birnbaum και Evgeny Bunimovich. Σε ποίησή της βασίστηκαν τρεις ζωντανές περφόρμανς - Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης Αθήνα 2012, ΚΣΤ Διάτοπος Λευκωσία 2017, Λεβέντειος Πινακοθήκη Λευκωσία 2020. Έχει δημοσιεύσει τις ποιητικές συλλογές «Μπουκάλια από το ίδιο άρωμα» (Εκδόσεις Εν τύποις), «Το βροχερό βαγόνι» (Eκδόσεις Το Ροδακιό), «Η περιπέτεια της Μπέττυ και άλλα ποιήματα» Eκδόσεις (.poema..). Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: «Μαύρα σκυλιά», «Το δέντρο που ανατέλλει» , «Το Μπλε Δείπνο», «Το γυμνό παγώνι».
Daphne NIKITA was born in Nicosia. She studied history of art (University of Kent at Canterbury BA with honours and Goldsmiths College, University of London MA). She is the Director of the Centre of Contemporary Art Diatopos. Invited and participate in the Project "Making words" of the 53rd Venice Biennale, curated by Daniel Birnbaum and Evgeny Bunimovich. Three live performances were based on her poetry - Michalis Kakoyiannis Foundation, Athens 2012, Diatopos Nicosia 2015, Leventis Gallery, Nicosia 2020. She has published following poetry collections, "Bottles of the same perfume" (Entypois Editions), "The Rainy Wagon" (Rodakio Editions), "Betty's Adventure and other poems" (.poema..) Editions. Kastaniotis Editions published "Black Dogs", "The Rising Tree", "The Blue Supper", "The Nude Peacock".
Σταύρος Ξ. ΠΕΤΡΟΥ διεθνής πολυβραβευμένος διαμεσικός καλλιτέχνης και ποιητής. Σπούδασε Φιλοσοφία (ΒΑ), Κλασική Φιλολογία (ΜΒ), Νεοελληνική Φιλολογία (ΜΑ) και Υποκριτική (HD). Ποιήματα του δημοσιεύθηκαν σε περιοδικά λογοτεχνίας, ανθολογίες, τόμους και εγκυκλοπαίδειες σε Ελλάδα και Κύπρο. Ως ηθοποιός έχει ερμηνεύσει ρόλους κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου. Δια-καλλιτεχνικά έργα του έχουν παρουσιαστεί σε ερευνητικά προγράμματα, τοπικά και διεθνή φεστιβάλ, δημόσιους και ιδιωτικούς πολιτιστικούς οργανισμούς, πανεπιστήμια, γκαλερί και μουσεία. Από νεαρή ηλικία έχει τιμηθεί με διακρίσεις για την προσφορά του στον πολιτισμό, το σύνολο του έργου του και την ενεργή του παρουσία στα γράμματα, στη διανόηση και στη σύγχρονη πνευματική δραστηριότητα. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές, «Κασσάνδρα» (2023) και τη «Κασσάνδρα ΙΙ» (2024), στην Αθήνα, από τις εκδόσεις Ελευθερουδάκη.
https://www.ekirikas.com/i-kassandra-tou-stavrou-x-petrou-mia-p/
Stavros
X. PETROU is an international award-winning intermedia artist and poet. He
studied Philosophy (BA), Classics (MB), Modern Greek Studies (MA) and Drama
(HD). His works were published in literary magazines, anthologies, volumes and
èncyclopedias in Greece and Cyprus. As an actor, he has performed classical and
contemporary roles. His cross-art works have been presented as part of research
projects, in local and international festivals, public and private cultural
organizations, universities, galleries and museums. From a young age he has
been honoured with distinctions for his general contribution to culture. He has
published two poetry collections in greek, "Kassandra" (2023) and
"Kassandra II" (2024), in Athens, by Eleftheroudakis publications.